Οι τρίχες αποτελούν κεράτινα εξαρτήματα του δέρματος, προερχόμενα, από μια βαθιά περιγεγραμμένη εσοχή της επιδερμίδας. Η τρίχα αυξάνεται από τα κύτταρα του βολβού και τρέφεται από τη θηλή της τρίχας. Επομένως, η εκφύλιση της θηλής (dermal papilla) συνεπάγεται την απώλεια αυτής της τρίχας (Leonhardt, 1985).

Οι τρίχες απουσιάζουν, κατ’ εξαίρεση, από μερικές δερματικές περιοχές, όπως είναι οι παλάμες, τα πέλματα και ορισμένα μέρη των έξω γεννητικών οργάνων, ωστόσο, οι περισσότερες από αυτές, είναι τόσο λεπτές, ώστε δεν γίνονται αντιληπτές, δια γυμνού οφθαλμού.

Στην τρίχα διακρίνουμε τη ρίζα και το στέλεχος της. Η ρίζα της τρίχας βρίσκεται μέσα στο δέρμα και καταλήγει στο βολβό της ρίζας. Επίσης, περιβάλλεται από έναν επιθηλιακό θύλακα, στον οποίο εκβάλλει ένας σμηγματογόνος αδένας. Πάνω από την εκβολή του αδένα υπάρχει ο τριχικός πόρος και κάτω από αυτόν προσφύεται μια δεσμίδα λείων μυϊκών ινών, ο ορθωτήρας μυς της τρίχας, που εκτείνεται μέχρι την κάτω επιφάνεια της επιδερμίδας. Ο μυς αυτός μπορεί να ανορθώσει την τρίχα και επίσης να προκαλέσει αποβολή του εκκρίματος του αδένα (Leonhardt, 1985).

Το στέλεχος της τρίχας εξέχει λοξά από το δέρμα. Κατά την αύξηση της τρίχας, το στέλεχος επιμηκύνεται έως ότου φτάσει το κανονικό του μήκος. Στη συνέχεια ακολουθεί η περίοδος της ηρεμίας, με τη διάρκεια της να ποικίλει. Η περίοδος ηρεμίας είναι μεγαλύτερη σε νεαρά και καθόλα υγιή άτομα. Στο τέλος, η ρίζα αποπίπτει. Συνήθως, το 85% των τριχών βρίσκεται στην περίοδο της αύξησης και το 15% στην περίοδο της ηρεμίας. Κάθημερινά, υπάρχει μια απώλεια περίπου 50-100 τριχών. Το μήκος του τελικού τριχώματος αυξάνεται περίπου κατά ένα εκατοστό το μήνα (Leonhardt, 1985).

Επομένως, όταν ένα άτομο βλέπει μαλλιά στην χτένα ή την βούρτσα του, δεν συντρέχει πάντοτε λόγος ανησυχίας για ενδεχόμενη τριχόπτωση. Όπως εξηγούν, ειδικοί Δερματολόγοι, από την Ελληνική Δερματολογική & Αφροδισιολογική Εταιρεία (ΕΔΑΕ), κάθε τρίχα έχει τον δικό της κύκλο ζωής, όπου μπορεί να επηρεαστεί από́ διάφορους ατομικούς, περιβαλλοντικούς, ψυχολογικούς και άλλους παράγοντες.

Ειδικότερα, η ηλικία, το φύλο, η κληρονομικότητα, οι ορμονικές διαταραχές, ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα, διάφορες παθήσεις (όπως διαταραχές του θυρεοειδούς, ο διαβήτης, η αναιμία, η έλλειψη σιδήρου, καθώς και η λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων), εγκαύματα ή τραυματισμοί, το στρες ή μια διατροφή φτωχή σε πρωτεΐνες, ενδέχεται να παίξουν ρόλο στην τριχόπτωση του κάθε ατόμου.

Συνοπτικά, αναφέρουμε, ότι ο κύκλος ζωής της τρίχας, χωρίζεται σε τρεις φάσεις.

• Η πρώτη φάση είναι η Αναγενής,όπου διαρκεί 3 εως 5 χρόνια και αποτελεί τη φάση ανάπτυξης της τρίχας.

• Η δεύτερη φάση είναι η Καταγενής, όπου διαρκεί περίπου 1 με 2 εβδομάδες και ορίζεται ως, η φάση της εξασθένησης και της «προετοιμασίας» της τρίχας, για μελλοντική πτώση της.

• Τέλος, η τρίτη φάση είναι η Τελογενής, με διάρκεια περίπου 2 εως 4 μηνών και είναι η τελική φάση της πτώσης της τρίχας. Η ρίζα της (θύλακας) όμως εξακολουθεί να υπάρχει και έτσι, έπειτα από λίγο καιρό, η τρίχα αναγεννάται. Η αναγέννηση αυτή, μπορεί να γίνει έως 20 φορές, αλλά δεν είναι απαραίτητα, συνεχομένη.

Παρακάτω, θα μιλήσουμε διεξοδικά για τα είδη της αλωπεκίας και τα χαρακτηριστικά αυτών, ενώ θα αναφερθούμε και στα αίτια εμφάνισης τους. Ανά πάσα στιγμή, σχεδόν 90% των μαλλιών μας βρίσκονται στην φάση της ανάπτυξης, αλλά με το πέρασμα του χρόνου, ο ρυθμός αυτός, επιβραδύνεται.

Επιπρόσθετα, ενδέχεται ένα άτομο να παρατηρήσει τριχόπτωση, που να οφείλεται σε φυσιολογικά ή σε παθολογικά αίτια.

Ειδικότερα, η αλωπεκία μπορεί να είναι:

1. Ακούσια. Θεωρείται φυσιολογική απώλεια μαλλιών, έχει γενετική προδιάθεση και μπορεί να παρουσιαστεί τόσο σε άνδρες, (συνηθέστερα), όσο και σε γυναίκες. Στη διάρκεια της, παρουσιάζεται σταδιακή αραίωση, ενώ καθώς το άτομο μεγαλώνει, περισσότεροι θύλακες μπαίνουν στην τελογενή τους φάση, δηλαδή πέφτουν. Επιπλέον, τα μαλλιά, που απομένουν είναι πιο αραιά και πιο κοντά από τα υπόλοιπα.

2. Ανδρογενετική (androgeneticalopecia). Αποτελεί τη συχνότερη μορφή αλωπεκία, οφείλεται, επίσης σε γενετικούς παράγοντες και εκδηλώνεται, εξίσου, και στα δύο φύλα. Συγκεκριμένα, υπολογίζεται, ότι το 70% των ανδρών και το 40% των γυναικών θα εμφανίσουν, το είδος, αυτό, αλωπεκίας, σε κάποια στιγμή της ζωής τους, ενώ ένας στους δύο άνδρες θα πάσχει από αυτή, στην ηλικία των 50 ετών. Οι άνδρες, που έχουν την προδιάθεση για ανδρογενετική αλωπεκία (ΑΑ), ενδέχεται να αρχίσουν την παρουσίαση τριχόπτωσης, μόλις από τα 20 τους χρόνια ή ακόμα και νωρίτερα. Αντιθέτως, οι γυναίκες, που πάσχουν από αυτήν, δεν εκδηλώνουν εμφανή αραίωση του τριχωτού της κεφαλής πριν από τα 40 τους χρόνια (με τις περισσότερες εξ’αυτών, να την εμφανίζουν μετά την εμμηνόπαυση), ενώ η αραίωση αφορά ολόκληρο το κεφάλι με έμφαση στην κορυφή.

3. Γυροειδής (alopecia areata). Με βασικό αίτιο την κληρονομικότητα, η γυροειδής αλωπεκία ορίζεται ως ένα αυτοάνοσο δερματολογικό νόσημα, από το οποίο πάσχει το 2% του παγκόσμιου πληθυσμού. Ο ασθενής, που πάσχει από γυροειδή αλωπεκία,  παρατηρεί απώλεια των μαλλιών του, γύρω από το τριχωτό της κεφαλής, το πρόσωπο ή και τα μέρη του σώματος. Μπορεί να εκδηλωθεί ανά πάσα στιγμή, χωρίς πρότερη προειδοποίηση, με δημιουργία διάσπαρτων άτριχων τμημάτων μεγέθους λίγων εκατοστών (συνήθως 1-5 εκ.). Παράλληλα, ενδέχεται να οδηγήσει σε πλήρη απώλεια του τριχωτού του σώματος, (καθολική αλωπεκία -alopecia totalis), περίτπωση ιδιαιτέρως σπάνια, όπου ο ασθενής χάνει, ακόμα και τις τρίχες των βλεφάρων και φρυδιών του.

4. Διάχυτη (diffusealopecia). Η διάχυτη αλωπεκία ορίζεται ως η κατάσταση, κατά την οποία παρατηρούμε, με το πέρασμα του χρόνου, παροδική λέπτυνση των μαλλιών αλλά και ελάττωση της πυκνότητας της τριχοφυΐας σε όλη την επιφάνεια του τριχωτού. Μεγάλος αριθμός μαλλιών μπαίνουν, ταυτοχρόνα, στην τελογενή φάση της ανάπτυξής τους. Ποικίλα είναι τα αίτια εκδηλώσης της διάχυτης αλωπεκίας, με τα κυριότερα, το έντονο στρες, την έλλειψη σιδήρου, τον υποθυρεοειδισμό, την κακή διατροφή και άλλα.

5. Ουλωτική (πρόσθια ινωτική - cicatricial alopecia). Εμφανίζεται και στα δύο φύλα. Είναι μια μορφή τριχόπτωσης, που επηρεάζει, συνήθως, την μπροστινή γραμμή των μαλλιών, προκαλεί ουλές και σταματά την αναγέννηση των μαλλιών, στο μέλλον. Βεβαίως, ο όρος εμπρόσθια θεωρείται παραπλανητικός, μιας και τα μαλλιά μπορεί να χάνονται από κάθε περιοχή του τριχωτού της κεφαλής. Η ουλωτική αλωπεκία οφείλεται στην καταστροφή του τριχοθυλακίου και στην αντικατάσταση αυτού, με ουλώδη ιστό, οδηγώντας σε μόνιμη απώλεια των τριχών, που προκαλείται από διάφορες φλεγμονώδεις παθήσεις του δέρματος (π.χ. κυτταρίτιδα, θυλακίτιδα, ακμή, δερματοφυτίες) και άλλες δερματοπάθειες (π.χ. μερικές μορφές ερυθηματώδους λύκου, ομαλός λειχήνας, ιχθύαση, σαρκοείδωση). Οι ουλωτικές αλωπεκίες οδηγούν σε μόνιμη απώλεια των μαλλιών, διότι η ουλή είναι νεκρωμένος ιστός και επομένως η ανάπτυξή της καταστρέφει την ικανότητα αναγέννησης της τρίχας, στο μέλλον.

Σε κάθε περίπτωση και για όποια πάθηση του τριχωτού, σας απασχολεί, οφείλεται να επισκεφθείτε έναν εξειδικευμένο και πιστοποιημένο Δερματολόγο, όπου θα αναλάβει να εφαρμόσει εξατομικευμένα, για τη δική σας περίπτωση, την καταλληλότερη θεραπεία αντιμετώπισης της αλωπεκίας.

Πηγές: Ελληνική Δερματολογική & Αφροδισιολογική Εταιρεία (ΕΔΑΕ) & ISHRS, International Society for Hair Restoration Surgery

Η 25ετής κλινική εμπειρία που διαθέτουμε στη μεταμόσχευση μαλλιών, και το άριστα εκπαιδευμένο ιατρικό και παραϊατρικό μας προσωπικό, αποτελούν εγγύηση για τη χειρουργική αποκατάσταση της αλωπεκίας – φαλάκρας και των προβλημάτων αραίωσης του τριχωτού, με απολύτως επιτυχημένα και φυσικά αποτέλεσμα.

Για την αποκατάσταση, χρησιμοποιούμε τις δύο βασικές τεχνικές της μεταμόσχευση μαλλιών FUE ή FUT (STRIP), ή συνδυασμό αυτών, ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ασθενή.